1934-07-13: ವೋಲೆ ಸೊಯಿಂಕಾ ಜನ್ಮದಿನ: ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ನೈಜೀರಿಯನ್ ನಾಟಕಕಾರ

ಅಕಿನ್‌ವಾಂಡೆ ಒಲುವೋಲೆ ಬಾಬತುಂಡೆ ಸೊಯಿಂಕಾ, ಅಥವಾ ವೋಲೆ ಸೊಯಿಂಕಾ (Wole Soyinka) ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ನೈಜೀರಿಯಾದ ನಾಟಕಕಾರ, ಕವಿ, ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಂಧಕಾರ. ಅವರು ಜುಲೈ 13, 1934 ರಂದು, ಆಗಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನೈಜೀರಿಯಾದ ಅಬೆಕುಟಾದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ. 1986 ರಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (Nobel Prize in Literature) ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಕಪ್ಪು ಆಫ್ರಿಕನ್ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಅವರು ಪಾತ್ರರಾದರು. ಸೊಯಿಂಕಾ ಅವರ ಬರಹಗಳು, ಯೊರುಬಾ (Yoruba) ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳನ್ನು, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ, ರಾಜಕೀಯ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ, ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನ್ಯಾಯವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ನೈಜೀರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ, ರಾಜಕೀಯ ನಿರಂಕುಶಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ವಿರುದ್ಧ, ಒಬ್ಬ ನಿರ್ಭೀತ ಮತ್ತು outspoken ವಿಮರ್ಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗಾಗಿ, ಅವರು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ದೇಶಭ್ರಷ್ಟರಾಗಿ ಬದುಕಬೇಕಾಯಿತು. 1967-69ರ ನೈಜೀರಿಯನ್ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶಾಂತಿಗಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ, ಅವರನ್ನು ಸುಮಾರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಏಕಾಂತ ಬಂಧನದಲ್ಲಿಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ 'ದಿ ಲಯನ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಜ್ಯುವೆಲ್' (The Lion and the Jewel), 'ಎ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಫಾರೆಸ್ಟ್ಸ್' (A Dance of the Forests), ಮತ್ತು 'ಡೆತ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಹಾರ್ಸ್‌ಮನ್' (Death and the King's Horseman) ಸೇರಿವೆ. 'ಡೆತ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಹಾರ್ಸ್‌ಮನ್' ನಾಟಕವು, ಯೊರುಬಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಕರ್ತವ್ಯ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದ ದುರಂತಮಯ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ 'ಅಕೆ: ದಿ ಇಯರ್ಸ್ ಆಫ್ ಚೈಲ್ಡ್‌ಹುಡ್' (Aké: The Years of Childhood, 1981) ಅವರ ಬಾಲ್ಯದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ವೋಲೆ ಸೊಯಿಂಕಾ ಅವರು, ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಹೋರಾಟಗಳ ಮೂಲಕ, ಆಫ್ರಿಕನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಮೇಲೆ ಅಳಿಸಲಾಗದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಘನತೆಯ ಒಬ್ಬ ಜಾಗತಿಕ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಆಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.