1944-07-13: ಎರ್ನೋ ರೂಬಿಕ್ ಜನ್ಮದಿನ: ರೂಬಿಕ್ಸ್ ಕ್ಯೂಬ್‌ನ ಸಂಶೋಧಕ

ಎರ್ನೋ ರೂಬಿಕ್, ಹಂಗೇರಿಯನ್ ಸಂಶೋಧಕ, ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ. ಅವರು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾದ ಒಗಟು ಆಟಿಕೆ (puzzle toy) ಯಾದ 'ರೂಬಿಕ್ಸ್ ಕ್ಯೂಬ್' (Rubik's Cube) ಅನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಜುಲೈ 13, 1944 ರಂದು ಹಂಗೇರಿಯ ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. 1974 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್‌ನ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಪ್ಲೈಡ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಡಿಸೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದಾಗ, ತಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 3D ಜ್ಯಾಮಿತಿಯನ್ನು (3D geometry) ವಿವರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಮಾದರಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು, ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ, ಆದರೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ, ಒಂದು ವಸ್ತುವನ್ನು ಹೇಗೆ ರಚಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು. ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳ ಪ್ರಯೋಗದ ನಂತರ, ಅವರು 26 ಸಣ್ಣ, ಬಣ್ಣದ ಘನಗಳನ್ನು (cubes) ಒಳಗೊಂಡ, 3x3x3 ಕ್ಯೂಬ್‌ನ ಮೂಲಮಾದರಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಈ ಘನಗಳು, ಒಂದು ಕೇಂದ್ರ ಯಾಂತ್ರಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ (central mechanism) ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು, ಇದು ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ತಿರುಗಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಿತ್ತು.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಇದನ್ನು 'ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಕ್ಯೂಬ್' (Magic Cube) ಎಂದು ಕರೆದರು. ಅವರು ಅದನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಸ್ಕ್ರಾಂಬಲ್ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಅದರ ಮೂಲ, ಬಣ್ಣ-ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವುದು ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡರು. ಇದನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಹಿಡಿಯಿತು. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಬೋಧನಾ ಸಾಧನವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಒಗಟು ಎಂದು ಅವರು ಅರಿತುಕೊಂಡರು. 1975 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಹಂಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆದರು. 1977 ರಲ್ಲಿ, ಇದು ಹಂಗೇರಿಯ ಆಟಿಕೆ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. 1980 ರಲ್ಲಿ, ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಂಪನಿ 'ಐಡಿಯಲ್ ಟಾಯ್ ಕಾರ್ಪ್' (Ideal Toy Corp.) ಇದರ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿತರಣಾ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡು, ಅದನ್ನು 'ರೂಬಿಕ್ಸ್ ಕ್ಯೂಬ್' ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿತು. ಇದು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾಗತಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಯಿತು. 1980ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ 100 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ಯೂಬ್‌ಗಳು ಮಾರಾಟವಾದವು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ರೂಬಿಕ್ಸ್ ಕ್ಯೂಬ್ ಕೇವಲ ಒಂದು ಆಟಿಕೆಯಾಗಿರದೆ, ಗಣಿತ, ಗುಂಪು ಸಿದ್ಧಾಂತ (group theory), ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಒಂದು ಸಾಧನವೂ ಆಗಿದೆ. 'ಸ್ಪೀಡ್‌ಕ್ಯೂಬಿಂಗ್' (speedcubing) ಎಂಬ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಕ್ರೀಡೆಯೂ ಇದರಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ.