1995-07-11: ಸ್ರೆಬ್ರೆನಿಕಾ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಆರಂಭ

ಜುಲೈ 11, 1995 ರಂದು, ಬೋಸ್ನಿಯನ್ ಯುದ್ಧದ (Bosnian War) ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ನಡೆದ ಅತ್ಯಂತ ಭೀಕರವಾದ ಜನಾಂಗೀಯ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅಂದು, ಜನರಲ್ ರಾಟ್ಕೊ ಮ್ಲಾಡಿಕ್ (Ratko Mladić) ನೇತೃತ್ವದ ಬೋಸ್ನಿಯನ್ ಸರ್ಬ್ ಸೇನೆಯು, ಪೂರ್ವ ಬೋಸ್ನಿಯಾದ ಸ್ರೆಬ್ರೆನಿಕಾ (Srebrenica) ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು (UN) 'ಸುರಕ್ಷಿತ ವಲಯ' (safe area) ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಡಚ್ ಶಾಂತಿಪಾಲಕರ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ತುಕಡಿಯು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಸ್ರೆಬ್ರೆನಿಕಾವು ಬೋಸ್ನಿಯಾಕ್ (Bosnian Muslim) ಜನರಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು. ಸರ್ಬ್ ಪಡೆಗಳು ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ, ಅವರು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗರನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರು, ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ವೃದ್ಧರಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಿದರು. ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಬೋಸ್ನಿಯನ್ ಸರ್ಬ್ ಸೇನೆಯು 8,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬೋಸ್ನಿಯಾಕ್ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗರನ್ನು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಲಗಳಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದು, ಅವರನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಹತ್ಯೆಗೈದಿತು. ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಲು, ಅವರು ಶವಗಳನ್ನು ಬೃಹತ್ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಮಾಧಿಗಳಲ್ಲಿ (mass graves) ಹೂಳಿದರು. ನಂತರ, ಅವರು ಈ ಸಮಾಧಿಗಳನ್ನು ಅಗೆದು, ಶವಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮರು-ಹೂಳಿದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಗುರುತು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವುದು ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಯಿತು.

ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶಾಂತಿಪಾಲಕರು, ತಮ್ಮ ಸೀಮಿತ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರದಿಂದಾಗಿ, ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವನ್ನು ತಡೆಯಲು ವಿಫಲರಾದರು. ಈ ಘಟನೆಯು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಸ್ರೆಬ್ರೆನಿಕಾ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವನ್ನು ನಂತರ, ಯುಗೋಸ್ಲಾವಿಯಾದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ (ICTY) ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯ (ICJ) ಎರಡೂ 'ಜನಾಂಗೀಯ ಹತ್ಯೆ' (genocide) ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದವು. ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ರೂವಾರಿಗಳಾದ ರಾಟ್ಕೊ ಮ್ಲಾಡಿಕ್ ಮತ್ತು ಬೋಸ್ನಿಯನ್ ಸರ್ಬ್ ನಾಯಕ ರಾಡೋವನ್ ಕರಾಡ್ಜಿಕ್ (Radovan Karadžić) ಅವರನ್ನು ನಂತರ ಬಂಧಿಸಿ, ಯುದ್ಧಾಪರಾಧಗಳು, ಮಾನವೀಯತೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು ಮತ್ತು ಜನಾಂಗೀಯ ಹತ್ಯೆಗಾಗಿ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜುಲೈ 11 ರಂದು, ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಮಡಿದ ಸಾವಿರಾರು ಮುಗ್ಧರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಜನಾಂಗೀಯ ದ್ವೇಷದ ಭೀಕರ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.