2019-07-16: ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜಕೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು: ಅತೃಪ್ತ ಶಾಸಕರ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಜುಲೈ 16, 2019 ರಂದು, ಕರ್ನಾಟಕದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್-ಜೆಡಿ(ಎಸ್) ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ತೀರ್ಪನ್ನು ನೀಡಿತು. ಅಂದಿನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ರಂಜನ್ ಗೊಗೊಯ್ ನೇತೃತ್ವದ ಪೀಠವು, 15 ಅತೃಪ್ತ ಶಾಸಕರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಅರ್ಜಿಯ ಕುರಿತು ತನ್ನ ಮಧ್ಯಂತರ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ಈ ತೀರ್ಪು, ರಾಜಕೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಒಂದು ಹೊಸ ತಿರುವನ್ನು ನೀಡಿತು. ನ್ಯಾಯಾಲಯವು, ಅತೃಪ್ತ ಶಾಸಕರು ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಕಲಾಪಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಶ್ವಾಸಮತ ಯಾಚನೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾಗವಹಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲು (compel) ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು. ಇದು ಶಾಸಕರಿಗೆ, ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೊರಡಿಸಬಹುದಾದ 'ವಿಪ್' (whip) ನಿಂದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು, ಶಾಸಕರ ರಾಜೀನಾಮೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ, ಸ್ಪೀಕರ್ ಕೆ.ಆರ್. ರಮೇಶ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಸ್ವತಂತ್ರರು ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಈ ಮೂಲಕ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಶಾಸಕಾಂಗದ (legislature) ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ (judiciary) ಅಧಿಕಾರಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು.

ಈ ತೀರ್ಪು, ಎರಡೂ ಬಣಗಳಲ್ಲಿ (ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ವಿರೋಧ) ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅತೃಪ್ತ ಶಾಸಕರು, ತಮಗೆ ಸದನಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾಗದಿರುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರೆ, ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷಗಳು, ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದವು. ಈ ತೀರ್ಪು, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹೆಚ್.ಡಿ. ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಅವರು ಮಂಡಿಸಲಿರುವ ವಿಶ್ವಾಸಮತ ಯಾಚನೆಯ ಮೇಲೆ ನೇರವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರಿತು. ಅತೃಪ್ತ ಶಾಸಕರು ಸದನಕ್ಕೆ ಗೈರುಹಾಜರಾದರೆ, ಸರ್ಕಾರದ ಬಹುಮತದ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿತ್ತು. ಈ ದಿನದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು, ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ಇತಿಹಾಸದ ಅತ್ಯಂತ ನಾಟಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ಷಣವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.