1967-07-11: ಜುಂಪಾ ಲಾಹಿರಿ ಜನ್ಮದಿನ: ಪುಲಿಟ್ಜರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಲೇಖಕಿ

ನೀಲಾಂಜನಾ ಸುದೇಶ್ನಾ 'ಜುಂಪಾ' ಲಾಹಿರಿ, ಭಾರತೀಯ-ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಲೇಖಕಿಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಅವರು ಜುಲೈ 11, 1967 ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದಿದ್ದ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಎರಡನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು. ಲಾಹಿರಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ವಲಸಿಗರ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಂಗಾಳಿ-ಅಮೆರಿಕನ್ನರ, ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿಯಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕಥೆಗಳು ಗುರುತಿನ (identity) ಸಂಘರ್ಷ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸ್ಥಳಾಂತರ (cultural displacement), ಮತ್ತು ತಲೆಮಾರುಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತರದಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿಯು ಅದರ ಸರಳತೆ, ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಆಳಕ್ಕಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. 1999 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಪುಸ್ತಕ, 'ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟರ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾಲಡೀಸ್' (Interpreter of Maladies) ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಈ ಕೃತಿಯು ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಅಪಾರವಾದ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು ಮತ್ತು 2000 ರಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಪುಲಿಟ್ಜರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ'ಯನ್ನು (Pulitzer Prize for Fiction) ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಲೇಖಕರಲ್ಲಿ ಅವರೂ ಒಬ್ಬರು.

ಅವರ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ, 'ದಿ ನೇಮ್‌ಸೇಕ್' (The Namesake, 2003), ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಬಂಗಾಳಿ ದಂಪತಿಗಳ ಮಗ 'ಗೋಗೋಲ್' ಗಂಗೂಲಿಯ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಪೋಷಕರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಮಾಜದ ನಡುವೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಗುರುತನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ನಡೆಸುವ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, 2006 ರಲ್ಲಿ, ನಿರ್ದೇಶಕಿ ಮೀರಾ ನಾಯರ್ ಅವರು ಯಶಸ್ವಿ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಅವರ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ 'ಅನಕಸ್ಟಮ್ಡ್ ಅರ್ಥ್' (Unaccustomed Earth, 2008) ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಮತ್ತು 'ದಿ ಲೋಲ್ಯಾಂಡ್' (The Lowland, 2013) ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿ ಸೇರಿವೆ. 'ದಿ ಲೋಲ್ಯಾಂಡ್' ಮ್ಯಾನ್ ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ (Man Booker Prize) ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಲಾಹಿರಿ ಅವರು ಇಟಾಲಿಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಇಟಾಲಿಯನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಬರೆಯಲು ಮತ್ತು ಅನುವಾದ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ 'ವೇರ್‌ಅಬೌಟ್ಸ್' (Whereabouts) ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಅವರು ಮೂಲತಃ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದು, ನಂತರ ತಾವೇ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ.