1996-07-05: ಡಾಲಿ ಎಂಬ ಕುರಿಯ ಜನನ: ವಯಸ್ಕ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ತದ್ರೂಪಿಯಾದ ಮೊದಲ ಸಸ್ತನಿ
ಜುಲೈ 5, 1996 ರಂದು, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರೋಸ್ಲಿನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ನಲ್ಲಿ 'ಡಾಲಿ' ಎಂಬ ಹೆಣ್ಣು ಕುರಿಮರಿಯು ಜನಿಸಿತು. ಈ ಜನನವು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಡಾಲಿ, ಒಂದು ವಯಸ್ಕ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ (adult cell) ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತದ್ರೂಪಿಯಾದ (cloned) ಮೊದಲ ಸಸ್ತನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಡಾ. ಇಯಾನ್ ವಿಲ್ಮಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳ ತಂಡವು ಮಾಡಿತು. ಡಾಲಿಯ ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ 1997 ರಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದಾಗ, ಅದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸಂಚಲನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ತದ್ರೂಪೀಕರಣದ (cloning) ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು 'ಸೊಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಸೆಲ್ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್' (somatic cell nuclear transfer - SCNT) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಫಿನ್ ಡಾರ್ಸೆಟ್ ಎಂಬ ಆರು ವರ್ಷದ ಹೆಣ್ಣು ಕುರಿಯ ಕೆಚ್ಚಲಿನಿಂದ (udder) ಒಂದು ಜೀವಕೋಶವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಂದು ಕುರಿಯ ಅಂಡಾಣುವನ್ನು (egg cell) ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಅದರಿಂದ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ ಅನ್ನು (ಅಂದರೆ, ಆನುವಂಶಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾಗ) ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. ನಂತರ, ಅವರು ಮೊದಲ ಕುರಿಯ ಜೀವಕೋಶವನ್ನು ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್-ರಹಿತ ಅಂಡಾಣುವಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ, ವಿದ್ಯುತ್ ಆಘಾತವನ್ನು ನೀಡಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಒಂದಾಗಿಸಿದರು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಒಂದು ಭ್ರೂಣವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. ಈ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಬಾಡಿಗೆ ತಾಯಿ ಕುರಿಯ (surrogate mother) ಗರ್ಭಾಶಯದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಅದು ಬೆಳೆದು ಡಾಲಿಯಾಗಿ ಜನಿಸಿತು.
ಡಾಲಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವು, ಒಂದು ವಯಸ್ಕ, ವಿಶೇಷ ಜೀವಕೋಶವು (specialized cell) ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೊಸ ಜೀವಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ಆನುವಂಶಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿತು. ಇದು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲಭೂತ ನಂಬಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಕೃಷಿ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಯಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ತದ್ರೂಪೀಕರಿಸುವುದು, ಮಾನವ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾಣಿ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಉಳಿಸುವುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಾನವ ತದ್ರೂಪೀಕರಣದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಗಂಭೀರವಾದ ನೈತಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿತು. ಡಾಲಿ ತನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಆರು ಮರಿಗಳಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿತು ಮತ್ತು 2003 ರಲ್ಲಿ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದಾಗಿ ತನ್ನ ಆರನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನಳಾದಳು. ಅವಳನ್ನು ಈಗ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವಳು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಗತಿಯ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದಾಳೆ.