1986-06-22: ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಮಿಜೋ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫ್ರಂಟ್ ನಡುವೆ ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದ

ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ದಂಗೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಮಿಜೋ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫ್ರಂಟ್ (MNF) 1986ರ ಜೂನ್ 22ರಂದು ಸಹಿ ಹಾಕಿದವು. ಇದು 'ಮಿಜೋ ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದ' (Mizo Peace Accord) ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. 1966ರಲ್ಲಿ, ಲಾಲ್‌ಡೆಂಗಾ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ, MNF ಮಿಜೋರಾಂನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಶಸ್ತ್ರ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತ್ತು. ಇದು ಸುಮಾರು 20 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಆಡಳಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮಾತುಕತೆಗಳ ನಂತರ ಈ ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಬರಲಾಯಿತು. ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ, MNF ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು. ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಮಿಜೋರಾಂಗೆ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಮಿಜೋ ಜನರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು. ಲಾಲ್‌ಡೆಂಗಾ ಅವರು ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾದರು. ಈ ಒಪ್ಪಂದವು, ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದಂಗೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ಮಾದರಿಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಮಾತುಕತೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಬಹುದೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.