1977-07-05: ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಕ್ಷಿಪ್ರಕ್ರಾಂತಿ: ಜುಲ್ಫಿಕರ್ ಅಲಿ ಭುಟ್ಟೋ ಪದಚ್ಯುತಿ

ಜುಲೈ 5, 1977 ರಂದು, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದ ಜನರಲ್ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಜಿಯಾ-ಉಲ್-ಹಕ್ ಅವರು, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚುನಾಯಿತರಾದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಜುಲ್ಫಿಕರ್ ಅಲಿ ಭುಟ್ಟೋ ಅವರನ್ನು ರಕ್ತರಹಿತ ಮಿಲಿಟರಿ ಕ್ಷಿಪ್ರಕ್ರಾಂತಿಯಲ್ಲಿ (coup d'état) ಪದಚ್ಯುತಗೊಳಿಸಿದರು. ಈ ಘಟನೆಯು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಹಾದಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿತು ಮತ್ತು 11 ವರ್ಷಗಳ ದೀರ್ಘ ಮಿಲಿಟರಿ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತು. ಈ ಕ್ಷಿಪ್ರಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು 'ಆಪರೇಷನ್ ಫೇರ್ ಪ್ಲೇ' (Operation Fair Play) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. 1977ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭುಟ್ಟೋ ಅವರ 'ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಪಾರ್ಟಿ' (PPP) ಭರ್ಜರಿ ಜಯಗಳಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, 'ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಲೈಯನ್ಸ್' (PNA) ಎಂಬ ಒಂಬತ್ತು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವು, ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಅಕ್ರಮಗಳು ನಡೆದಿವೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿತು. ಅವರು ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ ತೀವ್ರ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮತ್ತು ಚಳುವಳಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುಸಿತವು ದೇಶವನ್ನು ಅಂತರ್ಯುದ್ಧದ ಅಂಚಿಗೆ ತಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಿತು.

ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದ ಜನರಲ್ ಜಿಯಾ-ಉಲ್-ಹಕ್, 'ರಾಜಕೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ತು 90 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು' ತಾವು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅವರು ಭುಟ್ಟೋ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಂಪುಟದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹಾಗೂ PNA ನಾಯಕರನ್ನು ಗೃಹಬಂಧನದಲ್ಲಿರಿಸಿದರು. ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ದೇಶದಲ್ಲಿ 'ಮಾರ್ಷಲ್ ಲಾ' (ಸೇನಾ ಕಾನೂನು) ಅನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಜಿಯಾ ಅವರು 90 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ತಮ್ಮ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಈಡೇರಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಭುಟ್ಟೋ ಅವರ ಮೇಲೆ ರಾಜಕೀಯ ಎದುರಾಳಿಯೊಬ್ಬರ ಹತ್ಯೆಯ ಸಂಚಿನ ಆರೋಪವನ್ನು ಹೊರಿಸಿ, ಅವರ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಚಾರಣೆಯ ನಂತರ, ಭುಟ್ಟೋ ಅವರಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ 4, 1979 ರಂದು ಅವರನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಜಿಯಾ-ಉಲ್-ಹಕ್ ಅವರ ಆಡಳಿತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಅವರು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಇಸ್ಲಾಮೀಕರಣದ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದರು. ಈ ಕ್ಷಿಪ್ರಕ್ರಾಂತಿಯು ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಭೌಗೋಳಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು.