ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಚದರ ಕಿ.ಮೀ)

3880

ಮುಖ್ಯ ನದಿಗಳು

• ಸ್ವರ್ಣಾ (ಸುವರ್ಣ)
• ಸೀತಾ
• ಪಂಚಗಂಗಾವಳಿ
• ವಾರಾಹಿ
• ಚಕ್ರಾ
• ಕುಬ್ಜಾ
• ಶಾಂಭವಿ
• ಉದ್ಯಾವರ ಹೊಳೆ

ಭೂಪ್ರದೇಶ

ಕರಾವಳಿ ತೀರಪ್ರದೇಶ, ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ತಪ್ಪಲು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮರಳಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ಕಡಲತೀರಗಳು, ನದಿ ಮುಖಜ ಭೂಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಒಳನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಫಲವತ್ತಾದ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಇದೆ.

ಹವಾಮಾನ

ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಹವಾಮಾನ. ಅಧಿಕ ಆರ್ದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆ. ಬೇಸಿಗೆಕಾಲ (ಮಾರ್ಚ್-ಮೇ) ಬಿಸಿ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶದಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ, ಮಳೆಗಾಲ (ಜೂನ್-ಅಕ್ಟೋಬರ್) ಅಧಿಕ ಮಳೆ ತರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲ (ನವೆಂಬರ್-ಫೆಬ್ರವರಿ) ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ಸುಮಾರು 3500-4500 ಮಿ.ಮೀ.

ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಶಿಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಮರಳುಗಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಕರಾವಳಿ ತೀರದಲ್ಲಿ ಮರಳು ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಮತ್ತು ನದಿ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೆಕ್ಕಲು ಮಣ್ಣು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿಸ್ ದ್ವೀಪವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸ್ತಂಭಾಕಾರದ ಬಸಾಲ್ಟ್ ಶಿಲಾ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಅಕ್ಷಾಂಶ ಮತ್ತು ರೇಖಾಂಶ

ಅಂದಾಜು 13.00° N ನಿಂದ 13.85° N ಅಕ್ಷಾಂಶ, 74.65° E ನಿಂದ 75.20° E ರೇಖಾಂಶ

ನೆರೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು

• ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ (ಉತ್ತರ)
• ಶಿವಮೊಗ್ಗ (ಈಶಾನ್ಯ)
• ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು (ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ)
• ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ (ದಕ್ಷಿಣ)

ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ (ಮೀಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ)

ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸರಾಸರಿ 70-80 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ತಪ್ಪಲು ಪ್ರದೇಶವು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವಿಭಾಗಗಳು

ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳು

ಉಡುಪಿ,ಕುಂದಾಪುರ,ಕಾರ್ಕಳ,ಕಾಪು (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು),ಬ್ರಹ್ಮಾವರ (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು),ಬೈಂದೂರು (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು),ಹೆಬ್ರಿ (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು)

ಮುಖ್ಯ ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳು

• ಮೀನುಗಾರಿಕೆ (ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯ ಮೂಲ)
• ಕೃಷಿ (ಭತ್ತ, ತೆಂಗು, ಅಡಿಕೆ)
• ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು
• ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು
• ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ
• ಸಣ್ಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
• ಹೊರದೇಶಗಳಿಂದ ಬರುವ ಹಣ (NRI remittances)

ಜಿಡಿಪಿ ಕೊಡುಗೆ ಮಾಹಿತಿ

ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಕೃಷಿ, ಸೇವಾ ವಲಯ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ) ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಗಮನಾರ್ಹ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಮುಖ್ಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು

• ಮೀನು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು
• ಗೋಡಂಬಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು
• ತೆಂಗಿನ ನಾರು ಆಧಾರಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
• ಹೆಂಚು ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು (ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ)
• ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಉದ್ಯಮಗಳು
• ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಘಟಕಗಳು

ಐಟಿ ಪಾರ್ಕ್‌ಗಳು

ಮಣಿಪಾಲದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಐಟಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಆಧಾರಿತ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿವೆ. ಉಡುಪಿ ನಗರದಲ್ಲಿಯೂ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಐಟಿ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ.

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು

• ಕೈಮಗ್ಗ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉಡುಪಿ ಸೀರೆಗಳು)
• ಕುಂಬಾರಿಕೆ
• ಬಿದಿರು ಮತ್ತು ಬೆತ್ತದ ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು
• ದೋಣಿ ನಿರ್ಮಾಣ (ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ದೋಣಿಗಳು)

ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಗಳು

• ಭತ್ತ (ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ ಬೆಳೆ)
• ತೆಂಗು
• ಅಡಿಕೆ
• ಕಬ್ಬು (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)
• ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು (ಉದ್ದು, ಹೆಸರು)
• ಶೇಂಗಾ
• ಗೆಣಸು

ಮಣ್ಣಿನ ವಿಧ

ಕರಾವಳಿ ಮರಳು ಮಿಶ್ರಿತ ಮಣ್ಣು, ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಮಣ್ಣು, ಮತ್ತು ನದಿ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೆಕ್ಕಲು ಮಣ್ಣು. ಮಣ್ಣು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಮ್ಲೀಯ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ನೀರಾವರಿ ವಿವರಗಳು

ಸ್ವರ್ಣಾ, ಸೀತಾ, ವಾರಾಹಿ ಮುಂತಾದ ನದಿಗಳಿಂದ ಕಾಲುವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಏತ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರಾವರಿ. ವಾರಾಹಿ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು. ಕೆರೆ ಮತ್ತು ಕೊಳವೆ ಬಾವಿ ನೀರಾವರಿಯೂ ಇದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೃಷಿ ಮಳೆ ಆಶ್ರಿತವಾಗಿದೆ.

ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳು

• ಮಾವು
• ಹಲಸು
• ಬಾಳೆಹಣ್ಣು
• ಸಪೋಟ
• ಪಪ್ಪಾಯಿ
• ಗೇರುಬೀಜ
• ತರಕಾರಿಗಳು (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉಡುಪಿ ಮಟ್ಟುಗುಳ್ಳ ಬದನೆ)
• ಹೂವುಗಳು (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉಡುಪಿ ಮಲ್ಲಿಗೆ)

ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿ ವಿವರಗಳು

ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿ ಅಷ್ಟೊಂದು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿಲ್ಲ.

ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ

• ಹೈನುಗಾರಿಕೆ (ಹಸು, ಎಮ್ಮೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ)
• ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ
• ಕುರಿ ಮತ್ತು ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)

ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅದಿರುಗಳು

• ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ (ಕಟ್ಟಡ ಕಲ್ಲು)
• ಸಿಲಿಕಾ ಮರಳು
• ಬಾಕ್ಸೈಟ್ (ಸಣ್ಣ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು)
• ಇಲ್ಮೆನೈಟ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಕರಾವಳಿ ಖನಿಜಗಳು (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)

ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಶೇಕಡಾವಾರು

ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶೇ. 25-30% ಭಾಗ ಅರಣ್ಯದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ (ಅಂದಾಜು). ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ತಪ್ಪಲು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮತ್ತು ಅರೆ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳಿವೆ. ಕರಾವಳಿ ತೀರದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್ ಕಾಡುಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.

ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಕುಲ

ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ತೇಗ, ಬೀಟೆ, ಹೊನ್ನೆ, ನಂದಿ, ಮಾವು, ಹಲಸು ಮುಂತಾದ ಮರಗಳು. ಸಣ್ಣ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳಾದ ನರಿ, ಮೊಲ, ಕಾಡುಹಂದಿ, ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಹಾವುಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು (ಭಾಗಶಃ) ಈ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಕಡಲಾಮೆಗಳು ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡಲು ಕೆಲವು ಕಡಲತೀರಗಳಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ.

ಹೆಸರುವಾಸಿ

ದೇವಾಲಯಗಳ ನಗರಿ, ಕರಾವಳಿಯ ಸೌಂದರ್ಯದ ಬೀಡು

ಮುಖ್ಯ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮ ಸಮಯ

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್‌ವರೆಗೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣವು ಆಹ್ಲಾದಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ (ಜೂನ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್) ಕಡಲತೀರಗಳು ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧವಾಗಿರಬಹುದು.

ಪ್ರವಾಸಿ ಮಾರ್ಗಗಳು

• ದೇವಾಲಯಗಳ ಪ್ರವಾಸ (ಉಡುಪಿ, ಕೊಲ್ಲೂರು, ಕಾರ್ಕಳ, ಆನೆಗುಡ್ಡೆ)
• ಕಡಲತೀರಗಳ ವಿಹಾರ (ಮಲ್ಪೆ, ಕಾಪು, ಮರವಂತೆ, ಪಡುಬಿದ್ರಿ)
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರವಾಸ (ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿಸ್ ದ್ವೀಪ, ಹಸ್ತ ಶಿಲ್ಪ)
• ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ (ಸೋಮೇಶ್ವರ ಅಭಯಾರಣ್ಯ)

ಹೆಸರಾಂತವಾದುದು

• ಉಡುಪಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಮಠ
• ಉಡುಪಿ ಪಾಕ ಪದ್ಧತಿ (ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಊಟ)
• ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಲೆ
• ಭೂತ ಕೋಲ ಮತ್ತು ನಾಗಾರಾಧನೆ
• ಕರಾವಳಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
• ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕೇಂದ್ರ (ಮಣಿಪಾಲ)

ಜನರು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ತುಳುನಾಡು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು. ಜನರು ಅತಿಥಿ ಸತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮನೋಭಾವಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿ. ಮಾತೃಪ್ರಧಾನ ಕುಟುಂಬ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುರುಹುಗಳು ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿವೆ. ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಕಡಲೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಜೀವನಶೈಲಿ.

ವಿಶೇಷ ಆಹಾರಗಳು

• ಉಡುಪಿ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಊಟ (ಸಾಂಬಾರ್, ರಸಂ, ಪಲ್ಯ, ಕೋಸುಂಬರಿ, ಚಟ್ನಿ, ಪಾಯಸ ಇತ್ಯಾದಿ)
• ನೀರು ದೋಸೆ
• ಮೂಡೆ (ಇಡ್ಲಿಯ ಒಂದು ವಿಧ, ಮೊಗೆ ಎಲೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಯಿಸಿದ್ದು)
• ಗೊಳಿ ಬಜೆ (ಮೈದಾ ಬೋಂಡಾ)
• ಮಂಗಳೂರು ಬನ್ಸ್
• ಕೋರಿ ರೊಟ್ಟಿ (ಕೋಳಿ ಸುಕ್ಕದೊಂದಿಗೆ ತಿನ್ನುವ ಅಕ್ಕಿ ರೊಟ್ಟಿ)
• ಮೀನಿನ ಖಾದ್ಯಗಳು (ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ)
• ಕಡ್ಲೆ ಮನೋಳಿ (ಕಡಲೆ ಮತ್ತು ಸೌತೆಕಾಯಿ ಪಲ್ಯ)

ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು

• ಹಯಗ್ರೀವ ಮಡ್ಡಿ (ಕಡಲೆಬೇಳೆ ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಲದ ಸಿಹಿ)
• ಮಣ್ಣಿ (ಅಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಲದ ಗಂಜಿ)
• ಕಾಯಿ ಹೋಳಿಗೆ
• ಚಿರೋಟಿ
• ಬೆಲ್ಲದ ದೋಸೆ

ಉಡುಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಸೀರೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷರು ಪಂಚೆ (ಕಚ್ಚೆ ಪಂಚೆ) ಮತ್ತು ಶರ್ಟ್ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉಡುಗೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ. ಆಧುನಿಕ ಉಡುಪುಗಳು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಯುವಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ.

ಹಬ್ಬಗಳು

• ಉಡುಪಿ ಪರ್ಯಾಯ ಮಹೋತ್ಸವ (ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ)
• ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ (ವಿಟ್ಲ ಪಿಂಡಿ)
• ದೀಪಾವಳಿ
• ಯುಗಾದಿ
• ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ
• ನವರಾತ್ರಿ (ಕೊಲ್ಲೂರು ಮತ್ತು ಇತರ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ)
• ನಾಗರ ಪಂಚಮಿ
• ಭೂತ ಕೋಲ ಮತ್ತು ನೇಮೋತ್ಸವಗಳು
• ಕಂಬಳ (ಕೋಣಗಳ ಓಟದ ಸ್ಪರ್ಧೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕ್ರೀಡೆ)

ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಗಳು

• ತುಳು (ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ)
• ಕನ್ನಡ (ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ)
• ಕೊಂಕಣಿ
• ಬ್ಯಾರಿ
• ಕುಂದಗನ್ನಡ (ಕುಂದಾಪುರ ప్రాంతದಲ್ಲಿ)
• ಮರಾಠಿ (ಕೆಲವು ಗಡಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)

ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು

• ಯಕ್ಷಗಾನ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಡಗುತಿಟ್ಟು ಶೈಲಿ)
• ತಾಳಮದ್ದಳೆ
• ನಾಗಮಂಡಲ
• ಭರತನಾಟ್ಯ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ (ಕಲಿಯುವವರು ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವವರು ಇದ್ದಾರೆ)

ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು

• ಭೂತ ಕೋಲ (ದೈವಾರಾಧನೆ)
• ಆಟಿ ಕಳೆಂಜ (ಮಳೆಗಾಲದ ಜಾನಪದ ಕಲೆ)
• ಕರಂಗೋಲು ಕುಣಿತ
• ಪಿಲಿ ಏಸ (ಹುಲಿವೇಷ)
• ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತ (ಕೆಲವು ಕಡೆ)

ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು

ದೈವಾರಾಧನೆ, ನಾಗಾರಾಧನೆ, ಅಳಿಯಕಟ್ಟು ಸಂಪ್ರದಾಯ (ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ), ಕೃಷಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಆಚರಣೆಗಳು, ಕಡಲಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು, ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿವಾಹ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಗೌರವ.

ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು

• ಹಸ್ತ ಶಿಲ್ಪ ಹೆರಿಟೇಜ್ ವಿಲೇಜ್, ಮಣಿಪಾಲ
• ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಜಾನಪದ ರಂಗಕಲೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರ, ಉಡುಪಿ (RRC)
• ಮಣಿಪಾಲ ಅನಾಟಮಿ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಥಾಲಜಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ

ಜನಸಂಖ್ಯೆ

1,177,361 (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)

ಸಾಕ್ಷರತಾ ಪ್ರಮಾಣ

86.24% (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)

ಲಿಂಗಾನುಪಾತ

ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 1094 ಮಹಿಳೆಯರು (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)

ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ವಿಭಜನೆ

ಉಡುಪಿ, ಮಣಿಪಾಲ, ಕುಂದಾಪುರ, ಕಾರ್ಕಳ ಪ್ರಮುಖ ನಗರ/ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರದೇಶಗಳು. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ಅರೆ-ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ (ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ)

ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಪ್ರಾಚೀನ ತುಳುನಾಡಿನ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು. 'ಉಡುಪ' (ಚಂದ್ರ) ಈಶ್ವರನನ್ನು (ಶಿವ) ಪೂಜಿಸಿದ ಸ್ಥಳವಾದ್ದರಿಂದ 'ಉಡುಪಿ' ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಇದೆ. ಅಳುಪರು, ಹೊಯ್ಸಳರು, ವಿಜಯನಗರ ಅರಸರು, ಕೆಳದಿ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಪೋರ್ಚುಗೀಸರ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರದೇಶ ಒಳಗಾಗಿತ್ತು. 13ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ದ್ವೈತ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿ, ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಮಠವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಇದು ಉಡುಪಿಯನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. 1997ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲಾಯಿತು.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲಗಣನೆ

ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು

• ಮಣಿಪಾಲ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆ (MAHE - Manipal Academy of Higher Education - ಡೀಮ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ)
• ನಿಟ್ಟೆ (ಡೀಮ್ಡ್ ಟು ಬಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ) (ಮುಖ್ಯ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲೂ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ)

ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು

• ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಜಾನಪದ ರಂಗಕಲೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರ (RRC), ಉಡುಪಿ
• ಮಣಿಪಾಲದಲ್ಲಿರುವ ವಿವಿಧ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಭಾಗಗಳು

ಕಾಲೇಜುಗಳು

• ಕಸ್ತೂರ್ಬಾ ಮೆಡಿಕಲ್ ಕಾಲೇಜು (KMC), ಮಣಿಪಾಲ
• ಮಣಿಪಾಲ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ (MIT), ಮಣಿಪಾಲ
• ಟಿ.ಎ. ಪೈ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ (TAPMI), ಮಣಿಪಾಲ
• ಎಂ.ಜಿ.ಎಂ. ಕಾಲೇಜು, ಉಡುಪಿ
• ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಾ ಕಾಲೇಜು, ಉಡುಪಿ
• ಭಂಡಾರ್ಕಾರ್ಸ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜು, ಕುಂದಾಪುರ
• ಶ್ರೀ ಭುವನೇಂದ್ರ ಕಾಲೇಜು, ಕಾರ್ಕಳ

ರಸ್ತೆ

ಉತ್ತಮ ರಸ್ತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ NH-66 (ಪನ್ವೇಲ್-ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ) ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕರಾವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪರ್ಕ ರಸ್ತೆಯಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆ (KSRTC) ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಬಸ್ಸುಗಳು ವ್ಯಾಪಕ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.

ರೈಲು

ಉಡುಪಿ (UD) ಮತ್ತು ಕುಂದಾಪುರ (KUDA) ಕೊಂಕಣ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳು. ಮುಂಬೈ, ದೆಹಲಿ, ಮಂಗಳೂರು, ಕೇರಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತವೆ.

ವಿಮಾನ

ಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮಂಗಳೂರು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (IXE), ಸುಮಾರು 55-60 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.