ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಚದರ ಕಿ.ಮೀ)

7201

ಮುಖ್ಯ ನದಿಗಳು

• ತುಂಗಾ
• ಭದ್ರಾ
• ಹೇಮಾವತಿ
• ವೇದಾವತಿ
• ಯಗಚಿ
• ನೇತ್ರಾವತಿ

ಭೂಪ್ರದೇಶ

ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ (ಸಹ್ಯಾದ್ರಿ ಶ್ರೇಣಿ) ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ (ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರ), ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ, ಕೆಮ್ಮಣ್ಣುಗುಂಡಿ ಮುಂತಾದವು ಪ್ರಮುಖ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶಗಳು. ಕಣಿವೆಗಳು, ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಕಡೂರು, ತರೀಕೆರೆ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು ಅರೆಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಬಯಲುಸೀಮೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

ಹವಾಮಾನ

ಮಲೆನಾಡಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಹವಾಮಾನ. ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ತಂಪಾದ ಮತ್ತು ಆಹ್ಲಾದಕರ ವಾತಾವರಣ. ಅಧಿಕ ಮಳೆಗಾಲ (ಜೂನ್-ಅಕ್ಟೋಬರ್), ಸೌಮ್ಯ ಚಳಿಗಾಲ (ನವೆಂಬರ್-ಫೆಬ್ರವರಿ) ಮತ್ತು ಹಿತಕರವಾದ ಬೇಸಿಗೆಕಾಲ (ಮಾರ್ಚ್-ಮೇ). ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ಸುಮಾರು 1000 ಮಿ.ಮೀ ನಿಂದ 4500+ ಮಿ.ಮೀ ವರೆಗೆ (ಪ್ರದೇಶಾನುಸಾರ, ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆ).

ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಮಣ್ಣು, ಗ್ರಾನೈಟ್ ನೈಸ್ (gneiss), ಧಾರವಾಡ ಶಿಲಾ ಸ್ತರಗಳು ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ ಪ್ರದೇಶವು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ.

ಅಕ್ಷಾಂಶ ಮತ್ತು ರೇಖಾಂಶ

ಅಂದಾಜು 12.8855° N ನಿಂದ 13.8975° N ಅಕ್ಷಾಂಶ, 75.0769° E ನಿಂದ 76.3869° E ರೇಖಾಂಶ

ನೆರೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು

• ಶಿವಮೊಗ್ಗ (ಉತ್ತರ)
• ದಾವಣಗೆರೆ (ಈಶಾನ್ಯ)
• ಚಿತ್ರದುರ್ಗ (ಪೂರ್ವ)
• ತುಮಕೂರು (ಆಗ್ನೇಯ)
• ಹಾಸನ (ದಕ್ಷಿಣ)
• ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ (ನೈಋತ್ಯ)
• ಉಡುಪಿ (ಪಶ್ಚಿಮ)

ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ (ಮೀಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ)

ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸರಾಸರಿ 1090 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ ಶಿಖರವು 1930 ಮೀಟರ್ (6330 ಅಡಿ) ಎತ್ತರವಿದೆ.

ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವಿಭಾಗಗಳು

ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳು

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು,ಕಡೂರು,ಕೊಪ್ಪ,ಮೂಡಿಗೆರೆ,ನರಸಿಂಹರಾಜಪುರ (ಎನ್.ಆರ್.ಪುರ),ಶೃಂಗೇರಿ,ತರೀಕೆರೆ,ಕಳಸ (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು),ಅಜ್ಜಂಪುರ (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು)

ಮುಖ್ಯ ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳು

• ಕಾಫಿ ಉದ್ಯಮ (ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯ ಮೂಲ)
• ಕೃಷಿ (ಭತ್ತ, ಅಡಿಕೆ, ಕಾಳುಮೆಣಸು, ಏಲಕ್ಕಿ)
• ತೋಟಗಾರಿಕೆ
• ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ
• ಹೈನುಗಾರಿಕೆ
• ಅರಣ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು

ಜಿಡಿಪಿ ಕೊಡುಗೆ ಮಾಹಿತಿ

ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಕಾಫಿ, ಕೃಷಿ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮೂಲಕ ಗಣನೀಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಕಾಫಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ.

ಮುಖ್ಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು

• ಕಾಫಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು (Coffee Curing Works)
• ಕೃಷಿ ಉಪಕರಣಗಳ ತಯಾರಿಕೆ (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)
• ಮರ ಆಧಾರಿತ ಸಣ್ಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
• ಇಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಿಕಾ ಘಟಕಗಳು
• ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಆಧಾರಿತ ಸೇವಾ ಉದ್ಯಮಗಳು (ಹೋಟೆಲ್‌ಗಳು, ರೆಸಾರ್ಟ್‌ಗಳು)

ಐಟಿ ಪಾರ್ಕ್‌ಗಳು

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ನಗರದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಐಟಿ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿದ್ದು, ಬೃಹತ್ ಐಟಿ ಪಾರ್ಕ್‌ಗಳಿಲ್ಲ.

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು

• ಕುಂಬಾರಿಕೆ
• ಬಿದಿರಿನ ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು
• ಮರಗೆಲಸ
• ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿ ಉಪಕರಣಗಳ ತಯಾರಿಕೆ

ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಗಳು

• ಕಾಫಿ (ಅರೇಬಿಕಾ ಮತ್ತು ರೋಬಸ್ಟಾ - ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು)
• ಭತ್ತ
• ಅಡಿಕೆ
• ಕಾಳುಮೆಣಸು
• ಏಲಕ್ಕಿ
• ಕಿತ್ತಳೆ
• ರಾಗಿ
• ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ
• ಶೇಂಗಾ
• ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು

ಮಣ್ಣಿನ ವಿಧ

ಕೆಂಪು ಜೇಡಿ ಮಣ್ಣು, ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಮಣ್ಣು, ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣು (ಕೆಲವು ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ). ಕಾಫಿ ಬೆಳೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಆಮ್ಲೀಯ ಗುಣವುಳ್ಳ ಮಣ್ಣು ಇಲ್ಲಿನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ.

ನೀರಾವರಿ ವಿವರಗಳು

ಭದ್ರಾ, ಹೇಮಾವತಿ, ಯಗಚಿ ನದಿಗಳಿಂದ ಕಾಲುವೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರಾವರಿ. ಭದ್ರಾ ಜಲಾಶಯ, ಯಗಚಿ ಜಲಾಶಯ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಕೆರೆಗಳು ನೀರಾವರಿ ಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ. ಮಳೆ ಆಶ್ರಿತ ಕೃಷಿಯೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ.

ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳು

• ಕಿತ್ತಳೆ
• ಬಾಳೆಹಣ್ಣು
• ಮಾವು
• ಸಪೋಟ
• ಹಲಸು
• ಹೂವುಗಳು (ಗುಲಾಬಿ, ಆರ್ಕಿಡ್, ಆಂಥೂರಿಯಂ)
• ತರಕಾರಿಗಳು
• ಶುಂಠಿ
• ಅರಿಶಿಣ

ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿ ವಿವರಗಳು

ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಪ್ಪುನೇರಳೆ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೇಷ್ಮೆ ಹುಳು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ

• ಹೈನುಗಾರಿಕೆ (ಹಸು, ಎಮ್ಮೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ - ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಲೆನಾಡು ಗಿಡ್ಡ ತಳಿ)
• ಕುರಿ ಮತ್ತು ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ
• ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ
• ಜೇನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ (ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರಕವಾಗಿ)

ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅದಿರುಗಳು

• ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು (ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ, ಕೆಮ್ಮಣ್ಣುಗುಂಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ)
• ಬಾಕ್ಸೈಟ್
• ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)
• ಗ್ರಾನೈಟ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಟ್ಟಡ ಕಲ್ಲುಗಳು
• ಕ್ವಾರ್ಟ್ಜೈಟ್

ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಶೇಕಡಾವಾರು

ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶೇ. 35-40% ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗ ಅರಣ್ಯದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ (ಅಂದಾಜು). ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ, ಅರೆ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಶೋಲಾ ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶಭರಿತ ಎಲೆ ಉದುರುವ ಕಾಡುಗಳಿವೆ.

ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಕುಲ

ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯದ ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್‌ನ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಕಾರಣ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ತೇಗ, ಬೀಟೆ, ಹೊನ್ನೆ, ನಂದಿ, ಶ್ರೀಗಂಧ, ಸಿಲ್ವರ್ ಓಕ್, ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳು. ಆನೆ, ಹುಲಿ, ಚಿರತೆ, ಕಾಡೆಮ್ಮೆ (ಗೌರ್), ಜಿಂಕೆ, ಕಡವೆ, ಮುಳ್ಳುಹಂದಿ, ಕಾಡುಹಂದಿ, ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಕೋತಿಗಳು (ಸಿಂಗಳೀಕ ಸೇರಿದಂತೆ), ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ಪಕ್ಷಿಗಳು (ಮಲಬಾರ್ ಟ್ರೋಗಾನ್, ಗ್ರೇಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಹಾರ್ನ್‌ಬಿಲ್), ಚಿಟ್ಟೆಗಳು, ಉಭಯಚರಗಳು ಮತ್ತು ಸರೀಸೃಪಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಭದ್ರಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ (ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶ) ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶ.

ಹೆಸರುವಾಸಿ

ಕಾಫಿಯ ನಾಡು, ಪ್ರಕೃತಿ ಸೌಂದರ್ಯದ ತವರು

ಮುಖ್ಯ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮ ಸಮಯ

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್‌ವರೆಗೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣವು ಆಹ್ಲಾದಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ (ಜೂನ್-ಆಗಸ್ಟ್) ಜಲಪಾತಗಳು ಮೈದುಂಬಿ ಹರಿಯುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಚಾರಣ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಬಹುದು.

ಪ್ರವಾಸಿ ಮಾರ್ಗಗಳು

• ಗಿರಿಧಾಮಗಳ ಪ್ರವಾಸ (ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ, ಕೆಮ್ಮಣ್ಣುಗುಂಡಿ, ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ)
• ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಯಾತ್ರೆ (ಶೃಂಗೇರಿ, ಹೊರನಾಡು, ಕಳಸ, ಅಮೃತಪುರ, ಬೆಳವಾಡಿ)
• ಜಲಪಾತಗಳ ವೀಕ್ಷಣೆ
• ವನ್ಯಜೀವಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಪ್ರವಾಸ (ಭದ್ರಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯ)
• ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳ ಅನುಭವ

ಹೆಸರಾಂತವಾದುದು

• ಕಾಫಿ (ಭಾರತದ ಕಾಫಿಯ ತೊಟ್ಟಿಲು)
• ಎತ್ತರದ ಗಿರಿಶಿಖರಗಳು (ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ)
• ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ
• ಶಾರದಾ ಪೀಠ, ಶೃಂಗೇರಿ
• ಹೊಯ್ಸಳ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ (ಬೆಳವಾಡಿ, ಅಮೃತಪುರ)

ಜನರು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ಮಲೆನಾಡಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂಸ್ಕೃತಿ. ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳ ಜೀವನಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅತಿಥಿ ಸತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ. ಕನ್ನಡದ ಜೊತೆಗೆ ತುಳು, ಕೊಂಕಣಿ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರಿ ಭಾಷೆಗಳ ಪ್ರಭಾವವೂ ಕೆಲವು ಕಡೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ವಿಶೇಷ ಆಹಾರಗಳು

• ಅಕ್ಕಿ ರೊಟ್ಟಿ
• ಕಡಬು (ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ)
• ನೂಲುಪುಟ್ಟು (ಇಡಿಯಪ್ಪಂ)
• ಪತ್ರೊಡೆ
• ಕಳಲೆ ಪಲ್ಯ ಮತ್ತು ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ
• ಹಲಸಿನ ಹಣ್ಣಿನ ಖಾದ್ಯಗಳು (ಕಡುಬು, ದೋಸೆ, ಚಿಪ್ಸ್)
• ಕಾಫಿ (ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ)
• ಮಲೆನಾಡಿನ ಕೋಳಿ ಸಾರು
• ಮೀನಿನ ಖಾದ್ಯಗಳು (ನದಿ ಮೀನು)

ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು

• ಕಾಯಿ ಹೋಳಿಗೆ
• ಅತ್ರಾಸ (ಕಜ್ಜಾಯ)
• ಹಯಗ್ರೀವ
• ಗೋಧಿ ಹುಗ್ಗಿ (ಗೋಧಿ ಪಾಯಸ)

ಉಡುಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಸೀರೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷರು ಪಂಚೆ (ಧೋತಿ) ಮತ್ತು ಶರ್ಟ್ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು ವಿಶಿಷ್ಟ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ಧರಿಸಬಹುದು. ಆಧುನಿಕ ಉಡುಪುಗಳು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಯುವಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ.

ಹಬ್ಬಗಳು

• ಯುಗಾದಿ
• ದೀಪಾವಳಿ
• ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ
• ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ
• ನವರಾತ್ರಿ (ಶೃಂಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ)
• ಸ್ಥಳೀಯ ದೇವತೆಗಳ ಜಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಸ್ಥಾನಗಳ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವಗಳು
• ಕಾಫಿ ಹಬ್ಬ (ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಆಯೋಜನೆಗೊಳ್ಳಬಹುದು)

ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಗಳು

• ಕನ್ನಡ (ಅಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆ)
• ತುಳು
• ಕೊಂಕಣಿ
• ಬ್ಯಾರಿ
• ಹವ್ಯಕ ಕನ್ನಡ
• ಮರಾಠಿ (ಗಡಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)

ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು

• ಯಕ್ಷಗಾನ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೂಡಲಪಾಯ ಮತ್ತು ತೆಂಕುತಿಟ್ಟು ಶೈಲಿಗಳ ಪ್ರಭಾವ)
• ಭರತನಾಟ್ಯ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ (ಕಲಿಯುವವರು ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವವರು ಇದ್ದಾರೆ)

ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು

• ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತ
• ವೀರಗಾಸೆ
• ಸುಗ್ಗಿ ಕುಣಿತ
• ಕಂಸಾಳೆ
• ಗೊರವರ ಕುಣಿತ
• ಭೂತ ಕೋಲ (ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ)
• ನಾಗಮಂಡಲ (ಕೆಲವು ಕಡೆ)

ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು

ಕಾಫಿ ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ದೈವಾರಾಧನೆ, ನಾಗಾರಾಧನೆ, ಹಿರಿಯರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು, ಅತಿಥಿ ಸತ್ಕಾರ, ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿವಾಹ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಪ್ರಕೃತಿ ಪೂಜೆ.

ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು

• ಕಾಫಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು (ಕಾಫಿ ಬೋರ್ಡ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ)
• ಜಿಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)

ಜನಸಂಖ್ಯೆ

1,137,961 (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)

ಸಾಕ್ಷರತಾ ಪ್ರಮಾಣ

79.25% (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)

ಲಿಂಗಾನುಪಾತ

ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 1008 ಮಹಿಳೆಯರು (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)

ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ವಿಭಜನೆ

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ಕಡೂರು, ತರೀಕೆರೆ ಪಟ್ಟಣಗಳು ಪ್ರಮುಖ ನಗರೀಕರಣ ಕೇಂದ್ರಗಳು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ (ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ)

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯು 'ಚಿಕ್ಕ ಮಗಳ ಊರು' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ (ಸಖರಾಯಪಟ್ಟಣದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನೊಬ್ಬ ತನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ಮಗಳಿಗೆ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬಳುವಳಿಯಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದರಿಂದ). ಹೊಯ್ಸಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಉಗಮಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಸೊಸೆವೂರಿಗೆ (ಈಗಿನ ಅಂಗಡಿ ಗ್ರಾಮ, ಮೂಡಿಗೆರೆ ತಾಲ್ಲೂಕು) ಈ ಜಿಲ್ಲೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಕದಂಬರು, ಗಂಗರು, ಚಾಲುಕ್ಯರು, ಹೊಯ್ಸಳರು, ವಿಜಯನಗರ ಅರಸರು, ಕೆಳದಿ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಳಿದ್ದಾರೆ. 17ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಾಬಾ ಬುಡನ್ ಎಂಬ ಸೂಫಿ ಸಂತರು ಯೆಮೆನ್‌ನಿಂದ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ತಂದು ಇಲ್ಲಿನ ಚಂದ್ರದ್ರೋಣ ಪರ್ವತದಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಕೃಷಿ ಇಲ್ಲಿಂದಲೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲಗಣನೆ

ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು

• ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ (ಇದರ ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು/ಕಾಲೇಜುಗಳು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರಬಹುದು ಅಥವಾ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿರಬಹುದು)

ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು

• ಕೇಂದ್ರೀಯ ಕಾಫಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (CCRI), ಬಾಳೆಹೊನ್ನೂರು (ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ, ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಕಾಫಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ).
• ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಸಂಶೋಧನಾ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣಾ ಕೇಂದ್ರ, ಮೂಡಿಗೆರೆ.

ಕಾಲೇಜುಗಳು

• ಆದಿಚುಂಚನಗಿರಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ (AIT), ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು
• ಐ.ಡಿ.ಎಸ್.ಜಿ. ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜು, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು
• ಎಸ್.ಟಿ.ಜೆ. ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜು, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು
• ಮಲೆನಾಡು ತಾಂತ್ರಿಕ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ (MEC), ಹಾಸನ (ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು)

ರಸ್ತೆ

ಉತ್ತಮ ರಸ್ತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ NH-173 (ಹಿಂದಿನ NH-234: ಮಂಗಳೂರು-ವಿಲ್ಲುಪುರಂ) ಮತ್ತು NH-73 (ಹಿಂದಿನ NH-48: ಮಂಗಳೂರು-ಬೆಂಗಳೂರು) ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತವೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆ (KSRTC) ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಬಸ್ಸುಗಳು ವ್ಯಾಪಕ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಘಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಳು ತಿರುವುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ.

ರೈಲು

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ನಗರಕ್ಕೆ ನೇರ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಈಗ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು (CMGR) ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವು ಕಡೂರು-ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕಡೂರು (DRU) ಮತ್ತು ಬೀರೂರು (RRB) ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರಮುಖ ಜಂಕ್ಷನ್‌ಗಳು, ಇವು ಬೆಂಗಳೂರು, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಇತರ ನಗರಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತವೆ.

ವಿಮಾನ

ಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮಂಗಳೂರು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (IXE), ಸುಮಾರು 150-160 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವೂ (BLR) ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪರ್ಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ (ಸುಮಾರು 250 ಕಿ.ಮೀ).