ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ
- ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೆಸರು:
- ಬೀದರ್
- ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳು:
- ಬೀದರ್, ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ, ಔರಾದ್, ಭಾಲ್ಕಿ, ಹುಮ್ನಾಬಾದ್, ಚಿಟಗುಪ್ಪ, ಕಮಲನಗರ, ಹಲಬರ್ಗಾ (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು)
- ಭಾಷೆ:
- ಕನ್ನಡ (ಅಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆ), ಮರಾಠಿ (ಗಡಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ), ಉರ್ದು (ದಖನಿ ಉಪಭಾಷೆ), ತೆಲುಗು (ಗಡಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ), ಲಂಬಾಣಿ
- ವ್ಯಾಪ್ತಿ (ಚದರ ಕಿ.ಮೀ):
- 5448
- ಜನಸಂಖ್ಯೆ (2021 ಅಂದಾಜು):
- 1,703,300 (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)
- ಪ್ರಮುಖ ನದಿಗಳು:
- ಮಾಂಜರಾ, ಕಾರಂಜಾ, ಮುಲ್ಲಾಮಾರಿ, ಚುಳಕಿ ನಾಲಾ, ಗಂಡೋರಿ ನಾಲಾ
- ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಸ್ಥಳಗಳು:
- ಬೀದರ್ ಕೋಟೆ
- ಮಹಮೂದ್ ಗವಾನ್ ಮದರಸಾ
- ಗುರುದ್ವಾರ ನಾನಕ್ ಝೀರಾ ಸಾಹಿಬ್
- ಬಹಮನಿ ಸಮಾಧಿಗಳು, ಅಷ್ಟೂರು
- ನರಸಿಂಹ ಝರಣಿ ಗುಹಾ ದೇವಾಲಯ
- ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ
ಬೀದರ್
ಕರ್ನಾಟಕದ ಉತ್ತರ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬೀದರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯು 'ಕಿರೀಟದ ಜಿಲ್ಲೆ' ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ತನ್ನ ಭವ್ಯವಾದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೋಟೆಗಳು, ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಕಾಲದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ, ಬಿದ್ರಿ ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಮಾಂಜರಾ ಮತ್ತು ಕಾರಂಜಾ ನದಿಗಳು ಈ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಜಲಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ.
ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ
ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಚದರ ಕಿ.ಮೀ)
5448
ಮುಖ್ಯ ನದಿಗಳು
- ಮಾಂಜರಾ
- ಕಾರಂಜಾ
- ಮುಲ್ಲಾಮಾರಿ
- ಚುಳಕಿ ನಾಲಾ
- ಗಂಡೋರಿ ನಾಲಾ
ಭೂಪ್ರದೇಶ
ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದು, ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಸಮತಟ್ಟಾದ ಮತ್ತು ಅಲೆಯಲೆಯಾದ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯು ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಶಿಲೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಹವಾಮಾನ
ಅರೆ-ಶುಷ್ಕ ವಾತಾವರಣ. ಬೇಸಿಗೆಕಾಲ (ಮಾರ್ಚ್-ಮೇ) ತೀವ್ರ ಬಿಸಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮಳೆಗಾಲ (ಜೂನ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್) ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಳೆ ತರುತ್ತದೆ. ಚಳಿಗಾಲ (ಅಕ್ಟೋಬರ್-ಫೆಬ್ರವರಿ) ಸೌಮ್ಯ ಮತ್ತು ಆಹ್ಲಾದಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ಸುಮಾರು 800-900 ಮಿ.ಮೀ.
ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಡೆಕ್ಕನ್ ಟ್ರ್ಯಾಪ್ ಬಸಾಲ್ಟ್ ಶಿಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಜೇಡಿ ಮಣ್ಣು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಅಕ್ಷಾಂಶ ಮತ್ತು ರೇಖಾಂಶ
ಅಂದಾಜು 17.9135° N ಅಕ್ಷಾಂಶ, 77.5160° E ರೇಖಾಂಶ (ನಗರ ಕೇಂದ್ರ)
ನೆರೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು
- ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯ (ನಾಂದೇಡ್ ಮತ್ತು ಲಾತೂರ್ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು) (ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ)
- ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯ (ಸಂಗಾರೆಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಾರೆಡ್ಡಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು) (ಪೂರ್ವ)
- ಕಲಬುರಗಿ (ದಕ್ಷಿಣ)
ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ (ಮೀಟರ್ಗಳಲ್ಲಿ)
ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸರಾಸರಿ 614 ಮೀಟರ್ (2014 ಅಡಿ) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.
ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವಿಭಾಗಗಳು
ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳು
ಬೀದರ್,ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ,ಔರಾದ್,ಭಾಲ್ಕಿ,ಹುಮ್ನಾಬಾದ್,ಚಿಟಗುಪ್ಪ,ಕಮಲನಗರ,ಹಲಬರ್ಗಾ (ಹೊಸ ತಾಲ್ಲೂಕು)
ಆರ್ಥಿಕತೆ
ಮುಖ್ಯ ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳು
- ಕೃಷಿ (ಜೋಳ, ತೊಗರಿ, ಕಬ್ಬು, ಸೋಯಾಬೀನ್)
- ಹೈನುಗಾರಿಕೆ
- ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
- ಬಿದ್ರಿ ಕರಕುಶಲ ಕಲೆ
- ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ
ಜಿಡಿಪಿ ಕೊಡುಗೆ ಮಾಹಿತಿ
ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಕೃಷಿ, ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಮುಖ್ಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
- ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು
- ಕೃಷಿ ಆಧಾರಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು (ದಾಲ್ ಮಿಲ್, ಎಣ್ಣೆ ಗಿರಣಿಗಳು)
- ಬಿದ್ರಿ ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಿಕಾ ಘಟಕಗಳು
- ಇಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಿಕಾ ಘಟಕಗಳು
- ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಉದ್ಯಮಗಳು (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)
ಐಟಿ ಪಾರ್ಕ್ಗಳು
- ಬೀದರ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಐಟಿ ಪಾರ್ಕ್ಗಳಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ತಂತ್ರಾಂಶ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇರಬಹುದು.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
- ಬಿದ್ರಿ ಕಲೆ (Bidriware - GI Tag)
- ಕುಂಬಾರಿಕೆ
- ಕೈಮಗ್ಗ (ಕಂಬಳಿ ನೇಯ್ಗೆ)
- ಚರ್ಮದ ವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಿಕೆ
ಕೃಷಿ
ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಗಳು
- ಜೋಳ (ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ ಬೆಳೆ)
- ತೊಗರಿ
- ಸೋಯಾಬೀನ್
- ಕಬ್ಬು
- ಭತ್ತ (ನೀರಾವರಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ)
- ಶೇಂಗಾ
- ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ
- ಉದ್ದು
- ಹೆಸರು
ಮಣ್ಣಿನ ವಿಧ
ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣು (ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ), ಕೆಂಪು ಜೇಡಿ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಮಣ್ಣು.
ನೀರಾವರಿ ವಿವರಗಳು
ಮಾಂಜರಾ ಮತ್ತು ಕಾರಂಜಾ ನದಿಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ (ಕಾರಂಜಾ ಜಲಾಶಯ) ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರೇಜ್ಗಳಿಂದ ನೀರಾವರಿ. ಹಲವಾರು ಕೆರೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಳವೆ ಬಾವಿಗಳು ಸಹ ನೀರಾವರಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿವೆ.
ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳು
- ಶುಂಠಿ
- ಮಾವು
- ಸೀಬೆ (ಪೇರಲ)
- ನಿಂಬೆ
- ಈರುಳ್ಳಿ
- ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ
- ತರಕಾರಿಗಳು
ರೇಷ್ಮೆ ಕೃಷಿ ವಿವರಗಳು
ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಪ್ಪುನೇರಳೆ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೇಷ್ಮೆ ಹುಳು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಕಸುಬಲ್ಲ.
ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ
- ಹೈನುಗಾರಿಕೆ (ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆ - ಬೀದರ್ ಹಾಲು ಒಕ್ಕೂಟ)
- ಕುರಿ ಮತ್ತು ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ
- ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ
- ಎಮ್ಮೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ (ದೇವುನಿ ತಳಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ)
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು
ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅದಿರುಗಳು
- ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ (ಕಟ್ಟಡ ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಬಾಕ್ಸೈಟ್ ಅಂಶ)
- ಬಾಕ್ಸೈಟ್ (ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ)
- ಕೆಂಪು ಓಕರ್
- ಕಟ್ಟಡ ಕಲ್ಲುಗಳು
ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಶೇಕಡಾವಾರು
ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವು ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 5-7% ಇರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನವು ಕುರುಚಲು ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಣ್ಯೀಕರಣದಡಿ ಬೆಳೆಸಿದ ತೋಪುಗಳಾಗಿವೆ.
ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಕುಲ
ಕುರುಚಲು ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಸ್ಯವರ್ಗ. ನರಿ, ಮೊಲ, ಕಾಡುಹಂದಿ, ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಸರೀಸೃಪಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೆಲವು ಕೆರೆಗಳು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಕೃಷ್ಣಮೃಗಗಳು ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವರದಿಯಾಗಿವೆ.
ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ
ಹೆಸರುವಾಸಿ
ಬೀದರ್ - ಇತಿಹಾಸದ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು, ಕಲೆಯ ನೆಲೆವೀಡು
ಮುಖ್ಯ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು
ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು
ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮ ಸಮಯ
ಅಕ್ಟೋಬರ್ನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ವರೆಗೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣವು ತಂಪಾಗಿ ಮತ್ತು ಆಹ್ಲಾದಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಿಸಿಲಿರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರವಾಸಿ ಮಾರ್ಗಗಳು
- ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರವಾಸ (ಬೀದರ್ ಕೋಟೆ, ಮದರಸಾ, ಸಮಾಧಿಗಳು)
- ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ದರ್ಶನ (ಗುರುದ್ವಾರ, ನರಸಿಂಹ ಝರಣಿ, ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ, ಪಾಪನಾಶ)
- ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕರಕುಶಲ (ಬಿದ್ರಿ ಕಲೆ)
ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿ
ಹೆಸರಾಂತವಾದುದು
- ಬೀದರ್ ಕೋಟೆ
- ಬಿದ್ರಿ ಕಲೆ (Bidriware)
- ಗುರುದ್ವಾರ ನಾನಕ್ ಝೀರಾ ಸಾಹಿಬ್
- ಬಹಮನಿ ಮತ್ತು ಬರಿದ್ ಶಾಹಿ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ
- ಮಹಮೂದ್ ಗವಾನ್ ಮದರಸಾ
- ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ
ಜನರು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ
ಕನ್ನಡ, ಮರಾಠಿ, ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ದಖನಿ ಉರ್ದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಜನರು ಕೃಷಿ, ಕರಕುಶಲ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಸೌಹಾರ್ದಯುತ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಜೀವನಶೈಲಿ.
ವಿಶೇಷ ಆಹಾರಗಳು
- ಬೀದರಿ ಬಿರಿಯಾನಿ
- ಜೋಳದ ರೊಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ ಪಲ್ಯಗಳು
- ಶೇಂಗಾ ಚಟ್ನಿ
- ಹುರುಳಿ ಸಾರು
- ಹೈದರಾಬಾದಿ ಮತ್ತು ದಖನಿ ಪಾಕಪದ್ಧತಿಯ ಪ್ರಭಾವ (ಉದಾ: ಹಲೀಮ್, ಪಾಯ)
- ಸ್ಥಳೀಯ ಸಿಹಿ ತಿಂಡಿಗಳು
ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು
- ಹೋಳಿಗೆ
- ಕಡುಬು (ಸಿಹಿ)
- ಲಾಡು
- ಜಿಲೇಬಿ
- ಬಾದಾಮ್ ಹಲ್ವಾ (ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಲಭ್ಯ)
ಉಡುಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಸೀರೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷರು ಪಂಚೆ (ಧೋತಿ) ಅಥವಾ ಪೈಜಾಮ ಮತ್ತು ಕುರ್ತಾ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮರಾಠಿ ಮತ್ತು ದಖನಿ ಉಡುಪುಗಳ ಪ್ರಭಾವವೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಉಡುಪುಗಳು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ.
ಹಬ್ಬಗಳು
- ಯುಗಾದಿ
- ದೀಪಾವಳಿ
- ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ
- ಬಸವ ಜಯಂತಿ (ಬಸವಕಲ್ಯಾಣದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ)
- ಗುರು ನಾನಕ್ ಜಯಂತಿ (ಗುರುದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ವಿಜೃಂಭಣೆ)
- ಈದ್-ಮಿಲಾದ್ ಮತ್ತು ರಂಜಾನ್
- ಸ್ಥಳೀಯ ದರ್ಗಾಗಳ ಉರುಸ್ಗಳು
- ಗ್ರಾಮ ದೇವತೆಗಳ ಜಾತ್ರೆಗಳು
ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಗಳು
- ಕನ್ನಡ (ಅಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆ)
- ಮರಾಠಿ (ಗಡಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ)
- ಉರ್ದು (ದಖನಿ ಉಪಭಾಷೆ)
- ತೆಲುಗು (ಗಡಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ)
- ಲಂಬಾಣಿ
ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು
- ಬಿದ್ರಿ ಕಲೆ (ಲೋಹದ ಮೇಲೆ ಬೆಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಚಿನ್ನದ ಕುಸುರಿ ಕೆಲಸ)
- ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ (ಕೆಲವು ಪರಂಪರೆ)
- ಕವಾಲಿ ಮತ್ತು ಗಝಲ್ (ದರ್ಗಾಗಳಲ್ಲಿ)
ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು
- ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತ
- ಕೋಲಾಟ
- ಭಜನೆ ಮತ್ತು ತತ್ವಪದಗಳು
- ಲಂಬಾಣಿ ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಹಾಡುಗಳು
- ಗೊಂದಲಿಗರ ಹಾಡುಗಳು
ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು
ಕೃಷಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಆಚರಣೆಗಳು, ಗ್ರಾಮ ದೇವತೆಗಳ ಪೂಜೆ, ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆ, ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿವಾಹ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಸೂಫಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪ್ರಭಾವ.
ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು
- ಬೀದರ್ ಕೋಟೆಯ ಆವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಪುರಾತತ್ವ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ
- ಮಹಮೂದ್ ಗವಾನ್ ಮದರಸಾದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪ್ರದರ್ಶನ.
ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ
ಜನಸಂಖ್ಯೆ
1,703,300 (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)
ಸಾಕ್ಷರತಾ ಪ್ರಮಾಣ
70.51% (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)
ಲಿಂಗಾನುಪಾತ
ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 956 ಮಹಿಳೆಯರು (2011ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ)
ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ವಿಭಜನೆ
ಬೀದರ್ ನಗರವು ಪ್ರಮುಖ ನಗರೀಕರಣ ಕೇಂದ್ರ. ಭಾಲ್ಕಿ, ಹುಮ್ನಾಬಾದ್, ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ, ಔರಾದ್ ಇತರ ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರದೇಶಗಳು. 2011ರ ಪ್ರಕಾರ, ಶೇ. 25.75% ನಗರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ.
ಇತಿಹಾಸ
ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ (ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ)
ಬೀದರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಆಡಳಿತ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರು, ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು, ಕಾಕತೀಯರು, ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು, ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರು (ಬೀದರ್ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು), ಬರಿದ್ ಶಾಹಿಗಳು, ಮೊಘಲರು ಮತ್ತು ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಿಜಾಮರ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತ್ತು. 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಬಸವಕಲ್ಯಾಣದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಮಾಡಿದರು. 1956ರಲ್ಲಿ ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೀದರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ (ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕ) ಸೇರಿತು.
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲಗಣನೆ
ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲ
ಶಾತವಾಹನರು, ವಾಕಾಟಕರು, ಕದಂಬರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಭಾವ.
8ನೇ - 10ನೇ ಶತಮಾನ CE
ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಆಳ್ವಿಕೆ.
10ನೇ - 12ನೇ ಶತಮಾನ CE
ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಆಳ್ವಿಕೆ (ಕಲ್ಯಾಣ (ಈಗಿನ ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ) ರಾಜಧಾನಿ).
12ನೇ ಶತಮಾನ
ಬಸವಣ್ಣನವರಿಂದ ಬಸವಕಲ್ಯಾಣದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು.
14ನೇ ಶತಮಾನ
ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಆಳ್ವಿಕೆ (ಮುಹಮ್ಮದ್ ಬಿನ್ ತುಘಲಕ್).
1422 - 1527 CE (ಅಂದಾಜು)
ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಆಳ್ವಿಕೆ, ಬೀದರ್ ರಾಜಧಾನಿಯಾಯಿತು (ಅಹ್ಮದ್ ಶಾ ವಲಿ ಬಹಮನಿಯಿಂದ).
1492 - 1619 CE
ಬರಿದ್ ಶಾಹಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಆಳ್ವಿಕೆ.
17ನೇ ಶತಮಾನ
ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಯಿತು (ಔರಂಗಜೇಬನಿಂದ ವಶ).
18ನೇ - 20ನೇ ಶತಮಾನ
ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಿಜಾಮರ ಆಳ್ವಿಕೆ.
1948 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್
ಆಪರೇಷನ್ ಪೋಲೋ ಮೂಲಕ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆ (ಹೈದರಾಬಾದ್ ರಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿ).
1956 ನವೆಂಬರ್ 1
ವಿಶಾಲ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ (ಕರ್ನಾಟಕ) ಸೇರ್ಪಡೆ.
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು
ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಸೇವೆ
ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ
ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು
- ಕರ್ನಾಟಕ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ, ಪಶು ಹಾಗೂ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (KVAFSU), ಬೀದರ್
ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು
- ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಭಾಗಗಳು, ಬೀದರ್
- ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ, ಬೀದರ್ (ರಾಯಚೂರು ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅಂಗ)
ಕಾಲೇಜುಗಳು
- ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೀದರ್ (KVAFSU ಅಂಗ)
- ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೀದರ್ (KVAFSU ಅಂಗ)
- ಬೀದರ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ (BRIMS), ಬೀದರ್ (ಸರ್ಕಾರಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜು)
- ಗುರುನಾನಕ್ ದೇವ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು, ಬೀದರ್
- ಕರ್ನಾಟಕ ಕಲಾ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೀದರ್
- ಬಿ.ವಿ. ಭೂಮರೆಡ್ಡಿ ಕಾಲೇಜು, ಬೀದರ್
- ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜುಗಳು (ಪ್ರತಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ)
ಸಾರಿಗೆ
ರಸ್ತೆ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ NH-65 (ಪುಣೆ-ಮಚಲಿಪಟ್ಟಣಂ), NH-50 (ಬೀದರ್-ನಾಂದೇಡ್-ಔರಂಗಾಬಾದ್) ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಉತ್ತಮ ರಸ್ತೆ ಸಂಪರ್ಕ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆ (KSRTC) ಮತ್ತು ನೆರೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಸ್ಸುಗಳು ವ್ಯಾಪಕ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ರೈಲು
ಬೀದರ್ (BIDR) ಪ್ರಮುಖ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಬೆಂಗಳೂರು, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಮುಂಬೈ, ಪುಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ನಗರಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾಲ್ಕಿ (BHLK), ಹುಮ್ನಾಬಾದ್ (HMBD) ಇತರ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು.
ವಿಮಾನ
ಬೀದರ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (IXX) ಸೀಮಿತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಹೊಂದಿದೆ (ಉಡಾನ್ ಯೋಜನೆಯಡಿ). ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಹೈದರಾಬಾದ್ನ ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (HYD) (ಸುಮಾರು 150 ಕಿ.ಮೀ).
ಮಾಹಿತಿ ಆಧಾರಗಳು
- ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಜಿಲ್ಲಾ ಜಾಲತಾಣ (bidar.nic.in)
- ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜನಗಣತಿ ವರದಿಗಳು (2011 ಮತ್ತು ನಂತರದ ಅಂದಾಜುಗಳು)
- ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆಯ ಮಾಹಿತಿ (karnatakatourism.org)
- ಸ್ಥಳೀಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳು
- ಪ್ರಮುಖ ಸುದ್ದಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು